Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona Lasu

Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe zarządza lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz w mniejszym stopniu lasami innych własności. Podstawowym dokumentem w oparciu o który prowadzona jest gospodarka leśna jest ustawa o lasach z 28 września 1991 roku. Zgodnie z art. 8 ustawy: Gospodarkę leśna prowadzi się według następujących zasad: 1) powszechnej ochrony lasów; 2) trwałości utrzymania lasów; 3) ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasów; 4) powiększania zasobów leśnych.

Przepisy prawa nakładają na Lasy Państwowe obowiązek ochrony zasobów leśnych. Niezmiernie ważne są więc zagadnienia obejmujące ochronę lasu. Rodzaj podejmowanych działań ich częstotliwość oraz nakłady finansowe przeznaczone na ten cel zależą w głównej mierze od specyfiki prowadzenia gospodarki leśnej. Z innymi problemami będą zmagać się pracownicy Służby Leśnej operujący w drzewostanach górskich i nizinnych oraz drzewostanach monokulturowych
i urozmaiconych.
Schematy, wytyczne i instrukcje przeprowadzania podejmowanych działań w przypadku wystąpienia sytuacji klęskowych oraz zagadnienia związane z profilaktyką i higieną w ochronie lasu, zawarte są w Instrukcji Ochrony Lasu.


                     
                                            Instrukcja ochrony lasu (fot. K. Gronek)

Pracownicy Służby Leśnej aby nie doprowadzić do wystąpienia sytuacji zagrożenia trwałości lasu wykonują szereg czynności o charakterze prognostycznym, należą do nich:

1) Rejestracja szkód powodowanych przez ssaki roślinożerne
2) Obserwacja przebiegu rójki brudnicy mniszki
3) Przeprowadzanie monitoringu wybranych form ochrony przyrody
4) Wykonywanie jesiennych poszukiwań szkodników pierwotnych sosny
5) Ocena szkód powodowanych przez szkodniki korzeni

Nadleśnictwo prowadzi również zabiegi o charakterze prewencyjnym i zabezpieczającym. Przykładem takich praktyk jest grodzenie cennych upraw w celu zabezpieczenia ich przed zgryzaniem przez ssaki roślinożerne, których populacje występują dość liczne na terenie administrowanym przez nadleśnictwo. Kolejnym zabiegiem, który w istotny sposób wpływa na ogólną zdrowotność drzewostanów jest usuwanie drzew zasiedlonych przez szkodniki pierwotne i wtórne. Zgodnie ze znowelizowaną Instrukcja Ochrony Lasu, Nadleśniczy decyduje o ilości posuszu pozostawionego w drzewostanie – bardzo mylnym może być stwierdzenie, że las jest chory gdyż widzimy w nim wiele powalonych bądź suchych drzew.
W trakcie prowadzenia gospodarki leśnej nadleśnictwo napotyka na wiele sytuacji konfliktowych. Przykładem może być problem z lawinowo wzrastającą populacją bobra europejskiego (Castor fiber), (jest to gatunek podlegający częściowej ochronie), oraz łosia (Alces alces) (moratorium – całoroczny zakaz polowania na ten gatunek). Głównym problemem jeśli chodzi o te gatunki jest zbyt mała liczba naturalnych wrogów, które kontrolowałyby liczebność tych zwierząt. Szkody powodowane przez bobry polegają na podtapianiu lub zatapianiu miejsc w których bytują oraz ścinanie drzew w celu budowy tam i żeremi. Łosie są to duże ssaki roślinożerne i głównym zagrożeniem z ich strony jest zgryzanie lub niszczenie poprzez łamanie drzewek na uprawach i w młodnikach.

                         
                                    Teren podtopiony przez działalność bobrów (fot. A. Hawrylak)


                          

                                       Teren podtopiony przez działalność bobrów (fot. A. Hawrylak)

                         
                                             Tama zbudowana przez bobry  (fot. A. Hawrylak)

Występującym na dużym obszarze nie tylko na terenie Nadleśnictwa Strzelce, ale i w wielu nadleśnictwach na terenie całej Polski jest zjawisko zamierania jesionów. Na występowanie tego zjawiska ma wpływ wiele czynników takich jak: susza, opad poziomu wód gruntowych, uszkodzenia powodowane przez owady - szkodniki pierwotne i wtórne oraz choroby grzybowe. Pomimo rozpoznania głównego sprawcy choroby (Chalara fraxinea) na obecnym etapie jej przebiegu nie ma jednoznacznie proponowanych metod walki z tym zjawiskiem.

                    
                                                zamieranie jesionów  (fot. K. Gronek)
                   

                   

                                                 zamieranie jesionów (fot. K. Gronek)


Udostępnienie lasu na właściwych zasadach jest niezmiernie ważne z punktu widzenia jego ochrony. Ustawa o lasach gwarantuje każdemu wolny wstęp do lasu. Należy pamiętać jednak, że większość dróg znajdujących się na terenach leśnych to drogi wewnątrz-zakładowe wyłączone z ruchu dla pojazdów prywatnych. Poruszanie się pojazdami wewnątrz kompleksów leśnych możliwe jest tylko po drogach publicznych. Na terenie Nadleśnictwa Strzelce występują parkingi leśne na których konieczne jest pozostawienie pojazdów przed udaniem się do lasu.

                         
                 
                                                 Miejsce postoju pojazdów (fot. K. Gronek)

Na terenach leśnych i w ich bezpośrednim sąsiedztwie należy pamiętać o szczególnej ostrożności przy obchodzeniu się z ogniem. W okresach suszy wprowadzane są stany zagrożenia pożarowego a w szczególnych sytuacjach Nadleśniczy może wprowadzić okresowy zakaz wstępu do lasu. Wyznaczone są miejsca w których możliwe jest palenie ognisk (zwykle są to miejsca przy parkingach leśnych lub miejscach postoju pojazdów).

                                
                                      Wiata przy miejscu na ognisko (fot. M. Nagadowski)

Pamiętajmy, że lasy są naszym wspólnym dobrem i dziedzictwem narodowym a obowiązek ich ochrony spoczywa nie tylko na pracownikach Lasów Państwowych, lecz na każdym z nas.